Op deze plek blog ik over wat kan helpen om de 'bovenkamer' rustig te houden. (Mailtje ontvangen zodra ik een nieuwe blog plaats? Stuur een bericht naar [email protected]).
BLOG: Alles een vaste plek
Kamperen
We zijn op vakantie in de Ardennen met onze oude VW kampeerbus. Medekampeerders verbazen zich erover dat we er met zijn vieren in slapen. Ze komen om de beurt kijken hoe we onszelf en de kinderen in zo’n kleine ruimte weten te proppen. Het aantal spullen wat we kunnen meenemen is minimaal. Minder spullen = meer overzicht?
Waar is de tandenborstel
De eerste dagen roepen de kinderen de hele dag door waar hun badmintonrackets, stiften, kleurblaadjes (…. vul maar in) zijn gebleven. Zelfs hun tandenborstel is zoek. Als een mantra roep ik: “Berg je spullen op waar je ze vandaan hebt!” Door de jaren heen heeft alles een vaste plek gekregen in de bus. Zonnebrillen bij het voorraam, ieder zijn eigen kleine kledingvak, stoffer en blik onder de bijrijdersstoel. Het lijkt banaal maar het maakt het kampeerleven een stuk eenvoudiger. Na een paar dagen verstomd het geroep van de kinderen en ervaren ze het voordeel van dingen opbergen.
Minder spullen, meer vrijheid
Op vakantie voelen we ons vaak vrijer, meer ontspannen, rusten we uit. Eén theorie hierachter, is dat we letterlijk minder ballast met ons meedragen en om ons heen hebben. De noodzakelijke spullen gaan mee, de rest blijft thuis.
Alles een vaste plek
Een huis vol spullen, waarin steeds van alles kwijt, kan veel energie wegslurpen. Het kost tijd en is stressvol. Het is eenvoudig om te stellen dat “alles gewoon een vaste plek moet krijgen.” Je tandenborstel ben je vermoedelijk niet zo vaak kwijt, maar een telefoon of sleutels is een ander verhaal. Toch kan het helpen als je op deze manier kritisch kijkt naar de spullen die altijd zoek zijn. Gooi je de sleutels altijd op dezelfde plek neer? Zet er bakje neer waar je ze in kunt doen of hang een haakje op. Ben je vaak op zoek naar iets en is er direct één plek waar je begint met zoeken? Vermoedelijk is dit ook de juiste plaats om het op te bergen. Richt die plek zó in dat iets makkelijk terug te vinden is.
Alle spullen hun eigen plek…. Het klinkt eenvoudig maar de praktijk is weerbarstig.
BLOG: zelf kiezen wat je gaat doen
Boemerang effect
Vaak laten we ons gedurende een (werk) dag leiden door wat er op ons afkomt, in plaats van zélf te kiezen wat we gaan doen. Mailtjes, telefoontjes, Whatsapp berichten en collega’s vragen allemaal onze onverdeelde aandacht. En alles lijkt prioriteit te hebben. We proberen het vaak zo snel mogelijk van ons af te slaan maar het slingert zich als een boemerang weer terug.
Hoe drukker we het hebben, hoe harder we proberen om alles van ons weg te houden. De contradictie is: hoe harder je werkt, hoe drukker je het krijgt. Meer mailtjes sturen betekent meer mailtjes ontvangen (denk maar aan je eerste werkdag na een vakantie; je mailbox zal zich flink gevuld hebben maar eigenlijk nooit in de mate waarin je dat hebt als je aan het werk bent). Meer telefoontjes beantwoorden, betekent vaker telefoon krijgen. Immers: jij bent degene die te boek staat als iemand die ‘altijd’ zijn telefoon opneemt dus mensen zullen vaker bellen.
Niet reactief maar zélf kiezen
Zelf kiezen wat je gaat doen, het is een thema wat altijd mijn aandacht heeft. Het is voor ons brein het eenvoudigst om reactief te zijn. Iemand vraagt, jij antwoord. Ik geloof echter dat we onze intelligentie en werkvermogen niet optimaal benutten op deze manier. En dat reactief bezig zijn ons misschien zelfs wel sukkelig maakt, dommer zelfs, als je het scherp wilt stellen.
Alleen thuis
Afgelopen weekend was ik alleen thuis. Mijn gezin ging opa en oma opzoeken tijdens hun vakantie in Drenthe en ik besloot niet mee te gaan. Voor het eerst sinds de geboorte van mijn oudste kind lag het hele weekend open. Ik kon dus helemaal zélf kiezen wat ik ging doen. Het hoofd sloeg op hol! Maar wat deed ik: stofzuigen, als belangrijk onderdeel van mijn verder zogenaamd vlekkeloze huishouden. De was doen, de manden puilden uit. De koffiemachine ontkalken, dat vervelende waarschuwingslampje zat al weken te knipperen. Allemaal taken die om aandacht schreeuwden, in plaats van dat ik zélf een keuze maakte wat ik nou echt graag wilde.
De knop om
De knop moest om. En hij ging ook om, maar niet moeiteloos. Tijdens het drinken van een kop koffie bedacht ik wat ik het liefste wilde doen. Uiteindelijk las ik een boek uit, fietste ik naar het strand, ging ik een rondje hardlopen en dronk een fles wijn leeg. Die al aangebroken was, uiteraard. Keurig één glas gedronken.
Heel bevredigend, zélf kiezen wat je gaat doen gedurende de dag.
BLOG: Productiever door Pauzes
Focus uit
Voor ons brein is het belangrijk om af en toe iets te doen waarbij je de focus kunt loslaten. In het boek van @Mark Tigchelaar, ‘focus aan/uit’, wordt dit uitvoerig beargumenteert. Tigchelaar stelt onder andere dat we niet vermoeid raken door de inspanning die we gedurende een (werk)dag hebben geleverd, maar door het gebrek aan ontspanning.
Neem eens een witje
Ook in de methode Tijdsurfen wordt er veel aandacht besteed aan het loslaten van de focus. Een korte gedachtepauze noemen we hier een ‘witje’. Zo’n witje kan van alles zijn; even een kop koffie halen, naar de wc gaan (zonder je smartphone) of wat uit de printer halen. Zolang je maar geen nieuwe informatie hoeft op te nemen. Dit is essentieel, dat je je brein niet (verder) uitput met nieuwe prikkels. Een pauze is op deze manier pure tijdswinst. Het helpt om gedachten te ordenen, informatie te verwerken en prioriteiten te stellen en draagt bij aan een rustige bovenkamer.
Weg met de grasmaaier
Sinds kort hebben we een gazon in onze bescheiden tuin. Eigenlijk is het een lapje gras van nog geen vijf vierkante meter. Maar ook zo’n klein stukje gras heeft aandacht nodig. Het groeit als een malle en omdat ik zenuwachtig wordt van teveel spullen in mijn huishouden, weiger ik een grasmaaier. Dus nu knippen we het gras met de hand. De kinderen maken er met elastiekjes ‘staartjes’ en knippen er lustig op los. Ze wanen zich een volleerd kapper. De buurman die het vanaf zijn balkon gade slaat vraagt zich hardop af waar we mee bezig zijn en biedt zijn grasmaaier te leen aan. Maar ik heb er aardigheid in en knip gestaag door. Het blijkt uitstekend te werken voor een rustige bovenkamer. Ik hou van de geur van de geknipte grassprietjes. Maar belangrijker nog, het helpt om te ontfocussen en mijn gedachten vrij rond te laten dwalen.
‘Mevrouw Witje’ is de enigszins dubieuze bijnaam die collega’s mij geven. Ik ben en blijf een ruimhartig voorstander van meer witjes in ons dagelijks leven. Wat doe jij om af en toe te ontfocussen?
BLOG: de stofzuiger op een voetstuk
Voor zijn serie “Opgeruimd staat netjes” stelde fotograaf Steven de Kok mensen de bijzondere vraag: “Mag ik uw stofzuiger fotograferen?” Het opende deuren naar bijkeukens, kelders, zolderkamers en meterkasten. Plaatsen in het huis die je meestal niet ziet als je ergens op bezoek gaat. Hij sprak zijn verbazing uit hoeveel deze plekken in het huis zeggen over de bewoners ervan (zie www.stevendekok.nl voor de reportage).
Waar stallen we de stofzuiger?
De stofzuiger dus. Deze fotograaf wijdde er een volledige reportage aan. Een enkele keer trof hij de trouwe vriend prominent in het zicht, midden in de slaap- of woonkamer. Vaak ook weggemoffeld in gangkasten omringd door allerhande zooi. Soms onderin een vitrinekast met gerangschikt glaswerk en wit servies op de bovenliggende planken. Wat zegt dit over de eigenaren ervan en hun leefomgeving?
Ultieme opslorper
Feit is dat stofzuigen een stuk makkelijker is als er niet overal spullen rondslingeren. Over deze terugkerende huishoudelijke routine kunnen we neerbuigend over doen, onze schouders ophalen of hardgrondig onze ergernis uitspreken. Maar we kunnen het ook zien als een bevredigende klus waarbij een apparaat al onze rommeltjes opslorpt en misschien zelfs een deel van onze sores. Zo bezien kan het voldoening opleveren als de klus weer geklaard is en wellicht levert het je zelfs een rustige bovenkamer op.
Hoe staat jouw stofzuiger erbij?
BLOG: Neem eens een bosBad
Op blote voeten
Naar mooi Japans inzicht besluit ik vandaag een ‘BosBad’ te nemen. Het voelt raar, op blote voeten door het bos lopen. Scherpe steentjes en prikkende takken maken deel uit van de belevenis. Gedachtes en vragen dringen zich op: ‘Oei daar ligt glas, waarom kijkt die mevrouw zo, waar had ik mijn fiets nou gezet, als mijn schoenen er nog maar zijn, ik had vochtige doekjes mee moeten nemen, is dat poep wat onder mijn voet plakt?’ Maar ook: zacht mos en frisse groene bladeren, de wind door de haren, vrolijk zingende vogeltjes.
Multitasken maakt dommer?
Lummelen, ontspannen, relaxen, ontfocussen, loslaten, opladen. Zomaar wat termen als tegenhanger van continu ‘aan staan’. Ons brein is niet gemaakt om altijd maar bezig te zijn, laat staan om meerdere dingen tegelijk te doen. Mogelijk leidt multitasking zelfs tot IQ verlies, refererend aan onder andere de uitkomsten van een kleinschalig onderzoek aan de University of London uitgevoerd door Glen Wilson, psycholoog. In dit onderzoek werden 80 mensen gevraagd om een probleem op te lossen, eerst in een rustige omgeving en vervolgens in een omgeving waarin ze continu afgeleid werden met inkomende emails en telefoontjes. Hun IQ zakte met zo’n 10 punten. Ter vergelijking: dit komt overeen met het IQ verlies van een nacht niet slapen of wiet roken.
Op pad met de bostherapeut
Steeds meer zien we het belang in van ons brein af en toe wat rust geven. Maar net zoals met afvallen is er niet één methode die leidt naar een rustigere bovenkamer. Het mag echter als bekend worden veronderstelt dat de natuur een rustgevende invloed op ons heeft. In Japan onderkennen ze dit ten volle. Jaren geleden al heeft de Japanse overheid bosbaden geïntroduceerd als tegenhanger voor stress en werkdruk. Door het hele land zijn er officiële zones aangewezen die geschikt zijn voor bosbaden. Bostherapeuten zorgen ervoor dat de wandeling door het bos een zintuiglijke ervaring wordt waarbij je jezelf onderdompelt in wat de natuur te bieden heeft. Uiteraard kan je er ook in je eentje op uit trekken. Bosbaden kent geen vastomlijnde regels maar gaat vooral om ontspanning en vertragen en alle vormen van afleiding zoveel mogelijk vermijden.
Allemaal het bos in
Ik ben weer terug bij mijn fiets en natuurlijk liggen mijn schoenen er nog. Ik overpeins de wandeling en bedenk me dat het bosbad in letterlijke betekenis eigenaardig is. Nooit kwam ik viezer uit ‘bad’ dan dat ik erin ging, de donkere aarde laat zich niet zo makkelijk van mijn voeten afkloppen. Maar in figuurlijke zin heeft het zeker een bijdrage gedaan aan mijn emotionele welzijn, het hoofd voelt lekker ‘schoon’. Als het nu maar niet te druk wordt in het bos.
BLOG: durf te veranderen, start to run
Hardlopers zijn…
Al een aantal maanden ren ik me het snot voor mijn ogen. Ik ben weer begonnen met hardlopen maar heb er in eerste instantie weinig lol in. Als professional (organizer) help ik anderen met het veranderen van gewoontes of gedrag. Dit is er eentje die ik zelf wil aanpakken: vaker bewegen en weer een goeie conditie opbouwen met als kers op de taart een rustigere bovenkamer.
Om iets te veranderen, in welke zin dan ook, moet je anders gaan handelen. In het aanbevelingswaardige boek van Chip & Dan Heath (‘Switch, durf te veranderen’) wordt dit omschreven aan de hand van de Olifant, die staat voor onze emotionele en instinctieve kant, de Berijder die onze rationele kant vertegenwoordigd en het Pad. De berijder heeft de teugels in handen en lijkt de leider te zijn. Maar hij is maar klein in vergelijking met de zes ton zware olifant. Als ze het oneens zijn over de te volgen richting zal de Berijder altijd het onderspit delven.
De berijder aansturen
De Berijder is de denker en de planner en kan de koers uitstippelen. Hij houdt van analyseren maar die analyses zijn veelal gefocust op problemen. In het hardloopvoorbeeld kan dat zijn: ik heb geen tijd, geen zin, mijn lijf kan dit niet aan, etc. Maar de Berijder is juist gebaat bij eerdere succeservaringen, hoe klein ook en heeft een oplossingsfocus nodig. Hij moet gewezen worden naar de eindbestemming. In dit geval is het een letterlijke bestemming, ik wil gaan lopen van Amsterdam naar Zaandam en schrijf me in voor de Damloop van dit jaar. Daar moet voor getraind worden en dat maak ik zo specifiek mogelijk; ik weet op welke dagen en tijden ik ga lopen en welke afstand ik wil afleggen. Van tevoren leg ik mijn kleren alvast klaar. Het zijn deze relatief kleine voorbereidingen die een groot verschil maken.
De olifant motiveren
De olifant is van nature een beetje lui en verkiest het snelle genot (avondje Netflixen met een biertje erbij) boven het resultaat op de lange termijn (weer fit zijn, de Damloop uitlopen). De olifant wordt gemotiveerd door de emotie en heeft er een hekel aan om dingen te doen die niet meteen iets opleveren. Maar je moet de olifant ervan verzekeren dat de taak helemaal niet zo erg is en de missie verkleinen.
De eindstreep
“Ik ben fier op u, écht!” Ik heb de hardlooppodcast van Evy gedownload en op de juiste momenten roept ze dit soort teksten in mijn oor, terwijl ik mijn rondjes ren. Het gaat nog (te) traag, ik doe bijna 7,5 minuten over één kilometer inclusief de broodnodige pauzes. In dit tempo zal de bezemwagen mij inhalen tijdens de Damloop en haal ik de eindstreep niet op tijd. Maar de berijder is aangestuurd, de olifant lijkt gemotiveerd en hoewel het pad met hobbels is, komt met elke stap de finish dichterbij.
BLOG: de smartphone op weekendverlof
48 uur offline
Gewoon op de uitknop drukken kan niet, mijn telefoon vraagt om een pincode. Weet ik het zeker? Vlak daarvoor heb ik nog snel wat Whatsappjes verstuurd waaronder eentje naar een vriendin, hoogzwanger en voorbij de uitgerekende datum. Of ze het alsjeblieft via mijn man wil laten weten als er nieuws is. Het is vrijdagavond en ik ga 48 uur offline.
Smart telefoongebruik
Sinds kort heb ik een nieuwe app geïnstalleerd, die mij er elke dag op wijst hoe lang en hoe vaak ik mijn telefoon gebruik. Gemiddeld tik ik rond de 70 keer op het scherm om ‘m te ontgrendelen en ben ik er zo’n anderhalf uur per dag mee in de weer. Als professional organizer help ik mensen met het organiseren van hun spullen, financiën en tijd. Maar qua telefoongebruik valt voor mezelf nog wel wat tijdswinst te behalen vermoed ik. Mijn telefoon is smart maar gebruik ik ‘m eigenlijk wel slim? En wat levert het op als je hem een heel weekend uit zet?
FOMO of JOMO
In dat weekend hoor ik fantoomgeluiden uit mijn telefoon komen, voel ik me rusteloos zonder duidelijke aanleiding om vervolgens weer opluchting te ervaren, kan ik af en toe de ‘joy of missing out’ toelaten in plaats van FOMO en heb ik ontelbaar vaak de neiging om naar mijn telefoon te grijpen. Ik mis het om iets te hebben waar ik even mijn aandacht op kan richten. Ik ga een rondje hardlopen maar voordat ik de deur uit ga stop ik een briefje bij me met een noodnummer voor als ik onverhoopt ergens neer val. En zo zijn er nog wel meer activiteiten die wat meer voorbereiding nodig hebben zo zonder telefoon.
Zelf kiezen
Met de toegenomen welvaart is luxe voor steeds meer mensen bereikbaar. Hierdoor lijkt het nieuwe luxe niet zozeer te gaan over spullen, sterker nog: ontspullen is een ware trend. Het gaat veel meer om tijd, rust en aandacht. Iets waarbij het smartphonegebruik nog weleens roet in het eten wil gooien. Het grijpen naar je telefoon is een keuze maar ‘m uitzetten ook. Of minder rigide: daadwerkelijk zelf een keuze maken in welke informatie je tot je laat komen via je telefoon. Misschien kan je je ouderwetse Nokia weer uit de kast halen (mits je die niet al ‘ontspult’ had).
Wat heeft een weekend zonder smartphone opgeleverd? De tijd kwijt zijn en dat eigenlijk wel prettig vinden, de gedachten een beetje laten kabbelen. Niet elk verloren moment meer opvullen met het checken van social media of ander online vertier. Meer aandacht voor de omgeving want minder afleiding.
En uiteindelijk wordt het gewoon zondagavond en ‘mag’ de telefoon weer aan. Er zijn tientallen Whatsapps verstuurd, weekendbelevenissen zijn gedeeld, foto’s zijn rondgestuurd. De hoogzwangere vriendin zal een kleine week later pas bevallen van een gezonde zoon. En ik ben aan het denken gezet; het is aan mij om mijn smartphone ook daadwerkelijk slim te blijven gebruiken.
BLOG: een peuter kan opruimen
Gezellige chaos
Het is maandagochtend, een paar minuten voor half elf. In de peuterspeelzaal hebben de kindjes zich verspreid over alle hoeken. Ze hebben zich omringd met puzzels, blokken, tekenspullen, autootjes en poppen. Gezellige chaos. Een uur later zullen de ouders hun dreumesen weer ophalen. Van rondslingerend speelgoed is dan geen enkel spoor meer. Wat heeft zich hier in de tussentijd afgespeeld?
Zet de pop maar op de bank
Om precies half elf laat één van de peuters op aanwijzing van de juf een belletje klinken. Het blijkt het startsein om op te gaan ruimen. Eerst zet de juf een lied in, de kinderen vallen haar bij (op de melodie van ‘hoedje van papier’): “1, 2, 3, 4, opruimen, opruimen. 1, 2, 3, 4, opruimen met plezier!”. Daarna gaan ze aan de slag. De instructies zijn concreet. Niet: "ruim allemaal je spullen op". Wel: "Dit mag je in de timmerkist doen en jij mag de stoeltjes terug aan tafel zetten en de pop op de bank leggen." De juffen moedigen veelvuldig aan met "goed zo!" en "dankjewel!" Nog geen tien minuten later ligt alles weer op de plek waar het hoort en is het tijd voor een tussendoortje.
Het 'peuterschoolprincipe'
Op basis van dit ‘peuterschoolprincipe’ kan elke ruimte georganiseerd worden. Het is een beproefd organisatiemodel onder Professional Organizers;. Er zijn verschillende redenen waarom het systeem zo goed werkt. Ten eerste zijn de ruimtes in de peuterspeelzaal ingericht in gedefinieerde activiteitenzones; er is onder andere een poppen-/huishoek, een puzzelhoek, een eethoek en een leeshoek. Dit helpt de kinderen om zich op één activiteit tegelijk te richten. Daarnaast zijn de spullen opgeborgen bij de plek waar ze worden gebruikt. Het kind heeft alles wat het nodig heeft binnen handbereik. Tot slot is het leuk om de dingen weer op te ruimen. Alles heeft een vaste plek en door middel van plaatjes wordt er visueel ondersteuning gegeven. Op kastjes zijn foto’s geplakt waaruit blijkt wat erin hoort te staan. Op deze manier is een peuter prima in staat om op te ruimen.
Marie Kondo
Inmiddels heeft de Japanse opruimgoeroe Marie Kondo niet alleen via haar boeken maar ook via Netflix haar intrede gedaan in de Nederlandse woonkamers (Tidying up with Marie Kondo) en lijkt er een ware hype gaande omtrent het opruimen en organiseren van de (leef)omgeving. De ene persoon heeft er aardigheid in, de ander kan wel een duwtje in de rug gebruiken.
Opruimen: word jij er blij van?
BLOG: de kracht van stiltes
De perfecte stilte
In de bijlage van de Volkskrant stond onlangs een artikel over ´de perfecte stilte´. Het ging hierbij om het betekenis geven aan de stilte in een muziekstuk. Het betrof een componist die een stuk schreef dat eindigt in stilte, waarbij dirigent nog doorgaat met dirigeren terwijl er geen muziek meer klinkt. Dit brengt een voelbare spanning teweeg in het publiek en maakt dat er nog meer waardering is voor hetgeen men zojuist beluisterd heeft. Dit soort stiltes is voor muziek wezenlijk maar kan ook doorgetrokken worden naar ons dagelijks leven.
Korte pauzes oftwel witjes
In de methode ´Tijdsurfen´ zijn de stiltes ook wezenlijk. Tijdsurfen is een methode waarbij je vanuit rust en aandacht de dingen gedaan krijgt die je wilt (zie voor meer info: https://www.tijdsurfen.nl/de-methode ) Hier worden stiltes of korte pauzes gebruikt om extra nadruk te geven aan wat je net hebt gedaan, of wat je daarna nog gaat doen. Zelf bouw ik deze pauzes in (in het Tijdsurfen hebben we het over 'witjes') gedurende mijn dag. Tijdens een witje hoef ik even niet actief na te denken en kan ik een beetje mijmeren. Ik pak een kop koffie tussendoor, loop even naar buiten voor een teug frisse lucht of ga naar de wc. Dit laatste zónder mijn telefoon, uit onderzoek is gebleken dat verbazend veel mensen hun telefoon meenemen naar het toilet, onder andere aantoonbaar door alle poepbacteriën die op telefoons zitten. Maar dit verder terzijde...
Stilte in de trein, of toch niet..
In de trein van en naar mijn werk probeer ik altijd witjes in te lassen door mijn mobiel in mijn tas te laten en uit het raam te staren. Dat ik daarin een uitzondering lijkt te zijn, werd bevestigd door de man waar ik een poosje geleden tegenover kwam te zitten. "Há, dát vind ik nou gezellig!", riep hij uit toen ik tegenover hem ging zitten. "Jij bent volgens mij niet zo, dat je meteen je telefoon erbij pakt en op je scherm gaat zitten kijken". Ik bevestigde dat en bevond me even later in een enigszins ongemakkelijk maar uiteindelijk geanimeerd gesprek. Ongemakkelijk omdat er verder helemaal niet gepraat werd in de coupé, en nee het was geen stiltecoupé en ja, hij praatte nogal hard. En geanimeerd omdat bleek dat we in hetzelfde werkveld bleken te werken, waardoor we de nodige anekdotes konden uitwisselen. Hoewel het treingesprek welbeschouwd natuurlijk niet een echt 'witje' was, zorgde het er wel voor dat ik vrolijk de trein uitstapte.
Witjes voor rust en overzicht
Dat korte pauzes, witjes, zorgen voor meer rust en overzicht in de dag staat voor mij vast. Het nodigt uit om te reflecteren op wat je aan het doen bent of je te bezinnen op je volgende actie. Een witje is slechts een van de aanwijzingen die gebruikt worden binnen het de methodiek Tijdsurfen. Benieuwd wat Tijdsurfen voor jou of binnen de organisatie waarin je werkt kan betekenen? Lees verder bij mijn diensten